Sean Shibe: even bescheiden als revolutionair
Middeleeuwse muziek op elektrische gitaar? Moet kunnen. De concerten van Sean Shibe doen tegelijk de wenkbrauwen fronsen en de mondhoeken naar boven krullen. ‘Ik omarm het verleden, met beide voeten stevig in het heden.’
Bram Van Haelter
De presentatie van kunstwerken in een passende context: er zijn boeken over vol geschreven. Maar het cureren van muziek is een minder evidente discipline. Toch speelt het een belangrijke rol: met de keuze voor bepaalde stukken en een welgemikte volgorde schept de artiest zijn of haar verhaal.
Sean Shibe zal het zelf wellicht niet erkennen – de jongeman blinkt uit in bescheidenheid – maar de Schot is naast een uitstekend gitarist ook een meestercurator. Op zijn soloalbum ‘Lost & Found’ (2022) combineert hij de benedictijnse abdis Hildegard von Bingen met jazz-icoon Chick Corea en dj (tevens kroonprinses-van-Hipsterland) Shiva Feshareki. Shibe verzamelt bijna een volledig millennium aan muzikaal materiaal op een enkel plaatje, maar het werkt wonderwel.
Ook zijn concertprogramma’s zijn tegelijk slim doordacht en rebels complexloos. “Het meest uitdagende is het schakelen tussen instrumenten”, zegt Shibe, die zijn akoestische gitaar geregeld inruilt voor een elektrisch exemplaar of een renaissanceluit. “Elk van de instrumenten heeft een eigen speltechniek en klankidioom, die dus een andere benadering van de muzikant vereisen. Het navigeren tussen die muzikale talen moet tijdens een concert erg snel gebeuren: niet eenvoudig.”
Daarbij schuwt Shibe de controverse niet: middeleeuwse muziek op de Fender Stratocaster? Moet kunnen! “We willen composities niet afstoff en als een grijze bibliothecaris: we willen de muziek écht nieuw leven inblazen. We kunnen klassieke muziek alleen relevant houden als we toestaan dat ze herboren wordt. Het verleden omarmen, met beide voeten stevig in de eigen tijd.”
Intuïtie
Een uitgekiend programma begint met een uitgebreide muziekbibliotheek, maar de zoektocht naar een verbindend element is de kern van het avontuur. “Ik ben voortdurend bezig met het groeperen en hergroeperen van verschillende stukken waarvan ik denk dat ze op de een of andere manier samen zouden kunnen werken”, zegt Shibe. “Soms zijn thema’s scherp en expliciet, soms is dat minder het geval en zoek je coherentie in uitvoeringspraktijk of sonische relevantie. Het is opwindend om met die beide zaken tegelijk bezig te zijn.”
Shibe haalt dus geen genoegen uit het lukraak naast elkaar plaatsen van hitjes. Als een volleerd collagekunstenaar scheurt hij knipsels uit de muziekgeschiedenis en kleeft ze samen tot een nieuw, op zichzelf staand werk. Een zorgvuldig bijeen gekleide sculptuur, voor de looptijd van een uur. “Dat klinkt allemaal erg beredeneerd, maar voor een groot deel volg ik mijn intuïtie. Meestal programmeer ik stukken omdat ik ervan hou, en omdat ik er op die manier een beetje deel van kan uitmaken. Als muzikant streef je altijd betrokkenheid na.”
Onbekend terrein
Voor zijn optreden in De Bijloke brengt Shibe Dunedin Consort mee, een veelgeprezen oudemuziekcollectief rond dirigent-organist en klavecimbelspeler John Butt. Zoals het hem betaamt, zorgt Shibe voor een programma dat tegelijk de wenkbrauwen doet fronsen en de mondhoeken naar boven krult. Het concert krijgt de toepasselijke naam ‘Terra incognita’ mee, want de verbinding tussen Schotse barokmuziek en eigentijdse composities is voor de meesten inderdaad nog onbekend terrein. Het hoogtepunt van de avond moet het splinternieuwe concerto van de Canadese Cassandra Miller worden. Daarvoor liet ze Shibe naar verschillende soorten doedelzakmuziek luisteren, die hij vervolgens moest meezingen. Nadien moest hij de opnames van zijn eigen ingezongen stukjes beluisteren, en die opnieuw meezingen. “Het is een spannend stuk geworden, met wortels diep in de Schotse volkscultuur en een sterke praktijkgerichtheid. De opzet klinkt academisch en onduidelijk, maar het resultaat is knap en toegankelijk. Cassandra’s concerto werkt overigens erg goed met de composities die het werk zullen flankeren: die hebben we in onderling overleg bepaald.”
‘Terra incognita’ belooft dus een typische Shibe-avond te worden: een Gesamtkunstwerk met ruimte voor experiment en technisch onnavolgbaar gitaarspel, maar vooral met een flinke portie meesterschap in zijn fris eigenzinnige repertoirekeuze.