Verkennen zonder grenzen: Aka Moon in 5 albums

Dertig jaar en meer dan twintig cd’s heeft jazztrio Aka Moon op zijn naam. Kan je daar überhaupt de essentie uit halen? Een poging om het genie te vatten in vijf albums of projecten.
Guy Peters

Aka Moon (1992)

Beïnvloed door hun bezoek aan de Aka, een pygmeeënstam uit de Centraal-Afrikaanse Republiek, laten Fabrizio Cassol (altsax), Michel Hatzigeorgiou (basgitaar) en Stéphane Galland (drums) alles vallen voor hun nieuwste project. Ze werken met intimiderend complexe polyritmes en polyfonie, een sound en stijl die aansluiten bij die van Steve Colemans M-Base. Meteen is de uitzonderlijke chemie van het drietal voelbaar, via de ingenieuze composities van Cassol en de uitdagende flair van de muziek, maar vooral ook in het weergaloze samenspel vol krappe wendingen en hyperintense energie. Twee decennia lang was dit de enige Aka Moon-plaat in triobezetting. Tot op vandaag is het een verbluffend hoorspel, de intrede van een nieuw geluid als een oerknal.

 

Ganesh (1997)

De Afrikaanse trip van het trio was een eerste indicatie van hun nomadische en op de gemeenschap gerichte houding. Daarna leek het wel alsof er geen limiet stond op hun reisdrang, hun honger naar het verkennen van nieuwe tradities én het betrekken van meesters van andere tradities bij hun muziek. Zo ook bij het duo ‘Elohim’ en ‘Ganesh’, waarvoor ze gezelschap krijgen van de Indiase percussiegrootheid Umayalpuram K. Sivaraman. Vooral op het tweede album, met ook gitaristen Marc Ducret en wijlen Pierre Van Dormael, word je meegesleurd op een wervelende zoektocht door de Carnatische tradities, die naadloos gecombineerd worden met die vertrouwd klinkende Aka-jazz.

 

DJ Grazzhoppa's DJ Bigband + Aka Moon (2010)

Aka Moon samenvatten als de band van de muzikale windrichtingen zou hen eigenlijk tekortdoen, want ze gingen ook aan de slag met dans- en theatergezelschappen (Rosas, TG Stan) en andere muzikale tradities. Met Ictus verkenden ze avant-gardemuziek, met DJ Grazzhoppa’s DJ Bigband - letterlijk een bigband die samengesteld werd uit DJ’s - belanden ze in de wereld van hiphop, draaitafels en beats. Het leidt opnieuw tot een waanzinnig dynamische interactie die de naden van het samenspel danig op de proef stelt. Het project werd getoond op Jazz Middelheim 2005. Een opname uit de KVS werd enkele jaren later beschikbaar als cd+dvd. Alweer essentieel maximalisme.

 

The Scarlatti Book (2015)

Klassiek kan niet ontbreken. Bij Domenico Scarlatti vindt Aka Moon buitengewone klaviersonates vol eigenaardige ritmes en harmonieën. Net als de band werd de barokcomponist immers aangetrokken tot volksmuziek uit andere oorden. Het leidt opnieuw tot gretig spelen met composities én vrijheid, waarbij de uitbundigheid en overrompelende energie van het drietal net iets meer ingetogen klinkt. Niet te onderschatten is gastpianist (en de facto vierde bandlid) Fabian Fiorini, die zich ontpopt tot een grootmeester in het veld waar werelden elkaar kruisen. Daarnaast bewerkte Aka Moon ook muziek van Monteverdi, Bach en Mozart.

 

Alifbata (2018)

In het derde decennium van zijn bestaan was het opzoeken van andere muzikale tradities de gewoonste zaak van de wereld geworden voor Aka Moon. Het ging zelfs zo ver dat ze twéé projecten gingen combineren in één voorstelling. ‘Alifbata’ was een verwerking van ‘Aka Balkan Moon’ en ‘AlefBa’, die ze eerder al live brachten. De Balkantraditie, vertegenwoordigd door een frequente gast als Tcha Limberger, werd er samengebracht met die uit het Midden-Oosten, via onder meer trompettist Amir ElSaffar. Geen collagekunst, maar een verkenning in de diepte via een waarachtige fusie. De resultaten waren geïnspireerd en wervelend als vanouds.