The music misbehaves
Matthew Shlomowitz
Ik hou van grappige muziek. Ik neem ze een stuk serieuzer dan de meeste van mijn collega’s. Er zit veel meer in die weird light music dan je op het eerste gezicht zou denken. Sommige nocturnes van Chopin zou je evengoed als weird light music kunnen omschrijven. Onder het eerste, toegankelijke laagje schuilt een wereld van ontdekkingen. Slim, uitdagend en vreemd op zijn eigen manier. Rond die vraag werken we in dit programma. Want muziek die op het eerste zicht enorm makkelijk lijkt, kan complex opgebouwd zijn – of omgekeerd kan iets doorgecomponeerd zoals een fuga toch heel licht klinken. Laten we die muziek in een nieuw daglicht plaatsen.
Ik begon in 2020 met mijn 'Explorations in Polytonality and Other Musical Wonders'. Het is een reeks composities waarin ik telkens één technisch aspect van het componeren onderzoek. Soms gaat het over de compositie zelf, soms over de textuur van de melodie en de harmonie, soms puur over de vorm waarin het geschreven is. Mijn grote voorkeur gaat naar technieken die uit de mode zijn geraakt, zoals een rondo of een organum. Ze zijn wanhopig onhip binnen de hedendaagse muziek, en net daarom heel interessant om te verkennen.
In het werk hoor je enkel conventionele klanken. Binnen de grenzen van het instrument, zonder extended techniques, proberen we toch een grens te verleggen. Elke noot in het stuk is een gewone noot, zoals Bach het zou doen. Dat is niet ideologisch bedoeld. Ik ben niet tegen extented techniques, maar ik ben er gewoon niet in geïnteresseerd. Ik hou er gewoon van om muziek te schrijven die op een andere manier uitdagend is, voor muzikanten die de uitdaging aankunnen.
Jasper Vanpaemel heeft diezelfde speelse geest. Terwijl zijn ‘XYZ’ gespeeld wordt op gigantische PVC-fluiten, is ‘ABC’ op maat van speelgoed-schuiffluitjes. Toch is het een heel diep stuk vol complexe muziek en moderne blaastechnieken. Ook de muziek van Moondog speelt met die dualiteit: de eenvoudige canons, bijna kinderlijk van aard, zijn onder de oppervlakte enorm complex. Serieuze muziek in een speels gedaante.
Als ik mijn muziek, en de rest van dit programma, in één woord zou moeten omschrijven, dan is het ‘onverwacht’. De verrassing. The music misbehaves, net zoals een driejarige kleuter die niet doet wat je vraagt. Elke componist op het programma zorgt er op zijn of haar eigen manier voor. De muziek van Moondog is voor mij het stuk dat alles samenbrengt. Niet alleen omdat zijn Rounds mijn rondo heeft geïnspireerd, maar ook omdat de vier muzikanten in zijn werk echt samenkomen. Na twintig jaar vriendschap en muzikale projecten weet je hoe sterk de muzikanten zijn waar je voor schrijft. Zowel Apsara als Stéphane Ginsburgh weten hoe je het weirde in de muziek moet omarmen.
